2 Haziran’da Ay yüzeyine iniş yapmasının akabinde sondasıyla yüzeyde hafriyatlar yapan keşif aracı Çang’ı 6, topladığı örnekleri konteynerde mühürleyerek yükseltme aracına aktardı.
Çin Ulusal Uzay Yönetiminden yapılan açıklamaya nazaran, yükseltme aracı sabah saatlerinde örneklerin olduğu konteryneri yüzeyden yörüngeye çıkardı. Böylelikle misyonun örnek toplama kısmı tamamlandı.
Sonraki evrede örnekler yörüngedeki dönüş mekiğine aktarılacak ve dönüş mekiği örnekleri Dünya’ya getirecek.
Ay’ın karanlık yüzünden birinci kere kaya ve toprak örnekleri toplandı
Çang’ı 6, bugüne dek Ay’ın karanlık yüzeyinden kaya ve toprak örneği toplayan birinci keşif misyonu ve Çin, bunu yapan birinci ülke oldu.
Uydu, sonda, iniş ve yükseltme araçları ile dönüş mekiğinden oluşan keşif aracı, 3 Mayıs’ta Çin’in Haynan Adası’ndaki Vınçang Uzay Merkezi’nden fırlatılmıştı.
Keşif aracı, 2 Haziran’da Ay’ın Güney Kutbu-Aitken Çanağı içindeki bir krater olan Apollo Çanağı’na yumuşak iniş yapmıştı.
Ay’ın karanlık yüzü
Dünya’nın etrafı ile kendi etrafındaki dönüş suratı eşit olduğundan Ay’ın daima birebir yüzü Dünya’ya dönük oluyor. Ay’ın Dünya’dan görünmeyen uzaktaki yüzüne “karanlık yüzü” ismi veriliyor.
“Karanlık” tabiri, ışık yokluğunu değil bu bölgenin Ay’ın yakındaki yüzüne nazaran daha az bilinmesini tabir ediyor.
İlk sefer Sovyetler Birliği’nin “Luna” uydusu, 1959’da Ay’ın karanlık yüzünü fotoğraflamış, Sovyetler Birliği Bilimler Akademisi de 1960’ta Ay’ın karanlık yüzünü anlatan ayrıntılı atlas yayımlamıştı.
ABD’nin 1968’deki beşerli ay seferi “Apollo 8” misyonuna katılan astronotlar, Ay’ın karanlık yüzünü şahsen gören birinci beşerler olmuştu.
Çin, Ay’ın karanlık yüzüne keşif aracı indiren birinci ülke
Çin mitolojisindeki Ay tanrıçası “Çang’ı”nın ismini taşıyan keşif misyonları, 2007 ve 2010 yıllarında Ay yörüngesine yollanan “Çang’ı 1” ve “Çang’ı 2” uydularıyla başlamıştı. Ay’ın haritalandırılmasının hedeflendiği keşif misyonları, yüzeye yumuşak iniş için hazırlık maksadı taşıyordu.
“Çang’ı 3” misyonunda “Yütu” (Yeşim Tavşanı) ismi verilen gezgin keşif aracı, Aralık 2023’te Ay’ın yüzeyine indirilmişti.
Çin, “Çang’ı 4” vazifesinde “Yütu-2” gezgin keşif aracını Ocak 2019’da Ay’ın karanlık yüzüne indirerek unsur imza atmıştı.
“Çang’ı 5” misyonunda Çin, Ay yüzeyinden kaya ve toprak örnekleri toplamayı amaçlayan birinci keşif aracını göndermişti. Keşif aracı, Kasım 2020’de fırlatıldıktan sonra topladığı 1,73 kilogram kaya ve toprak örneğiyle Aralık 2020’de Dünya’ya dönmüştü.
Çin, Ay’daki keşif faaliyetini gelecek yıllarda yeni misyonlarla sürdürmeyi planlıyor. Bu kapsamda “Çang’ı 6″nın akabinde, 2026’da Ay’ın güney kutbunda keşif yapmak üzere “Çang’ı 7” ve 2027’de doğal kaynak kapasitesini ve kullanılabilirliğini doğrulamak ve Ay yüzeyindeki uzay üssü inşası için testler yapmak üzere “Çang’ı 8” misyonları planlanıyor.
Ülke, 2030’dan itibaren Ay’a beşerli seferler düzenlemeyi, Milletlerarası Ay Araştırma Üssü kurarak daha ileri keşif faaliyetlerine yer hazırlamayı hedefliyor.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)