
Uçakların Acil Durum Güvenliği: Kaydırak Sistemleri ve Kırmızı Kurdele
Bir uçağın kalkışa hazırlanma sürecinin son aşamalarında, kabin ekibinin kapılardaki metal bir kolu çektiğini ve çıkışlara küçük, kırmızı bir kurdele taktığını görmüş olabilirsiniz. Bu görünüşte basit kurdele, aslında birinin hayatını kurtaracak kadar kritik bir ekipman işlevi üstlenmektedir.
Bu kurdele, özellikle uçağın dışından acil servislerin uçağa girmesi gerektiğinde, kapının “yüklü” olduğunu ve açılmasının ciddi bir tehlike yaratabileceğini belirtmek için kullanılır. “Yüklü” bir kapı, uçağın tahliye kaydırağının devreye girdiğini ve açılmaya hazır olduğunu ifade eder. Kapının açılması durumunda kaydırağın patlayarak dışarı fırlaması ve hızla şişmesi, kapının önünde bulunan herkes için ciddi bir ezilme tehlikesi oluşturur.
Tüm ticari yolcu uçaklarının, uçak içindeki herkesin 90 saniyeden kısa bir sürede tahliye edilebilmesi için gerekli ekipmanlarla donatılması zorunludur. Bu amaç doğrultusunda geliştirilen tahliye kaydıraklarının, -54 ile +71 santigrat derece aralığında ve saatte 46.3 kilometreye kadar çıkan rüzgârlarda bile çalışarak altı saniye içinde kullanıma hazır hale gelmeleri gerekmektedir.
Kabin ekibi, kapılardaki sürgüleri çekerek uyguladıkları kurma işlemi ile kaydırak sisteminin açılma anında devreye girmesini sağlar. Ancak, acil bir durum meydana geldiğinde ve uçağın yere inmesinin ardından dışarıdan acil müdahale ekiplerinin uçağa girmesi gerektiğinde, hangi kapılarda kaydırak sisteminin kurulu ve açılmaya hazır olduğunu belirlemek için kullanabilecekleri tek işaret bu küçük kırmızı kurdele olmaktadır.
Bir kapı açıldığında, sıkıştırılmış karbondioksit ve nitrojen gazı güçlü bir patlama etkisi yaratırken, kaydırak içindeki aspiratör sistemi kaydırağın anında üçte birine kadar şişmesini sağlar. Ayrıca, birkaç saniye sonra kaydırak tamamen şiştiğinde, kapanan panjurlar çevredeki havayı aspiratörlere çeken bir vakum oluşturur. Neyse ki, uçuşların büyük bir kısmı sorunsuz bir şekilde varış noktasına ulaşarak indiği için bu küçük kurdelenin işlevine nadiren ihtiyaç duyulmaktadır.
Kurdenin kaldırılması, kabin ekibinin iniş sonrası uyguladığı ve kaydırak sistemini devre dışı bırakan protokolün önemli bir parçasıdır.