Yeterli ve Verimli Uykunun Önemi
Yeterli ve verimli uyku, sağlığımızı koruyarak yaşam kalitemizi artıran önemli bir unsurdur. Genç yaşlarda ihmal edilen uyku yetersizliği, ilerleyen yaşlarda ciddi sorunlar olarak karşımıza çıkabilir. ABD’de yapılan yeni bir araştırma, düşük uyku kalitesi ile beynin hızlı yaşlanması arasında önemli bir bağlantı olduğunu ortaya koymuştur.
Kötü Bir Gece Uykusu Beyin Yaşını Etkiliyor
ABD merkezli tıp dergisi “Neurology”de yayımlanan araştırmaya göre, kötü bir gece uykusunun yaşamın ilerleyen dönemlerinde beyin yaşını etkileyebileceği belirlenmiştir. Araştırmacılar, 15 yıl boyunca yaklaşık 600 kişiyi değerlendirmiştir. 15 yıl önce yaş ortalaması 40 olan katılımcılara uyku alışkanlıkları hakkında şu sorular yöneltilmiştir:
- “Genellikle uykuya dalmakta güçlük çekiyor musunuz?”
- “Geceleri birkaç kez uyanır mısınız?”
- “Çok erken mi uyanırsınız?”
Sağlıksız Uykunun 6 Özelliği
Katılımcılar, 5 yıl sonra sağlıksız uykunun 6 özelliğini belirlemek üzere tasarlanmış ikinci bir anket doldurdular. Bu özellikler arasında:
- Kötü uyku kalitesi
- Gündüz uykulu olma hali
- Uykuya dalmada zorluk
- Uykuda kalma zorluğu
- Sabah erken uyanma
- Kısa uyku süresi
Her katılımcı, sahip oldukları kötü uyku alışkanlıklarına göre üç gruptan birine yerleştirilmiştir. Hiçbir alışkanlığı olmayan veya sadece birine sahip olanlar “düşük grup”, iki veya üç alışkanlığı olanlar “orta grup”, dört veya daha fazla alışkanlığı olanlar ise “yüksek grup” olarak nitelendirilmiştir.
Anket Yapılan Katılımcılar 10 Yıl Sonra Tekrar İncelendi
İkinci ankete 10 yıl sonra araştırmacılar, katılımcıların beyin yaşlarını belirlemek için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ve çeşitli cihazlar kullanmıştır. Sağlıksız uyku alışkanlıklarının çoğuna sahip olan yüksek gruptaki kişilerin ortalama beyin yaşının, düşük gruptakilerden 2,6 yıl daha ileri olduğu tespit edilmiştir. Orta grubun ortalama beyin yaşı da düşük gruptaki katılımcılardan 1,6 yıl daha ileri bulunmuştur.
Uyku Sorunları Yaşamın Erken Dönemlerinde Ele Alınmalı
Çalışmanın yazarlarından California Üniversitesinden Prof. Dr. Kristine Yaffe, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanmıştır: “Bulgularımız, tutarlı bir uyku programı sürdürmenin, egzersiz yapmanın, yatmadan önce kafein ve alkolden kaçınmanın ve gevşeme teknikleri kullanmanın beyin sağlığını korumak için uyku sorunlarını yaşamın erken dönemlerinde ele almanın önemini vurguladığını göstermektedir.”
Yetersiz Uyku Beyin Yaşlanmasını Hızlandırıyor
Araştırmacılar, Ulusal Yaşlanma Enstitüsü tarafından finanse edilen çalışmalarının, yetersiz uykunun beyin yaşlanmasını hızlandırdığını kanıtlamadığını, ancak bu iki durum arasında bir ilişki olduğunu vurgulamıştır.
Hastalık Riskleri
Yapılan araştırmalara göre, çok fazla veya çok az uyuyan bireylerin tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalık, koroner kalp hastalığı ve felç gibi çeşitli hastalıklara yakalanma riski yüksek bulunmuştur.
Kaynak: Anadolu Ajansı (AA)
