Türkiye’de kan bağışı, dünya ortalamasının altında

DHA

Türk Kızılay, ‘Birbirimize Candan Bağlıyız’ sloganıyla başlattığı kan bağışı kampanyasıyla hem tertipli kan bağışçısı sayısını artırmayı hem de mevsimsel düşüşler nedeniyle azalan kan stoklarını yine muhtaçlık düzeyine çıkarmayı hedefliyor. Kampanya hala devam ediyor.

2024’te 1 milyon 300 bin kan bağışı

Türk Kızılay’ın bilgilerine nazaran; 2024 yılının başından bu yana 1 milyon 197 bin bireyden, 1 milyon 267 bin ünite kan bağışı alındı. Bu bağışçıların ise 830 bininin tertipli kan bağışçısı olduğu saptandı. En çok kan bağışı lise mezunlarından gelirken, onu sırasıyla lisans, ilkokul, ortaokul, ön lisans ve yüksek lisans takip etti.

Kadın kan bağışçısı oranı yüzde 12,2 düzeyinde tespit edildi. 2024 yılında bayan bağışçılardan gelen bağış sayısının ise 148 bin 664 ünite olduğu ve bu bağışların yüzde 50’sinin tertipli kan bağışçılarından oluştuğu belirtildi.

En fazla kan bağışı 20 yaş grubundan

Kadın bağışçılarda en çok 20 yaşındakiler kan bağışlarken, bayan kan bağışçılarının yüzde 50’den fazlasının 19-35 yaş aralığında olduğu belirlendi.

Türkiye genelinde kan bağışlayanların yüzde 50’den fazlası 26-45 yaş aralığında yer alırken, 20 yaşındakilerin en çok kan bağışlayan küme pozisyonunda olduğu tespit edildi.

“Küçük hediyelerimizle kendilerini kan bağışı noktalarımıza bekliyoruz”

Kızılay Avrupa Bölge Kan Merkezi Müdürü Gülhayat Kızanlık, 14 Haziran’ın değerine değinerek, şunları söyledi:

Türk Kızılay olarak biz ‘Birbirimize Candan Bağlıyız’ sloganıyla bir kampanya başlattık. Beşerler istekli kan bağışı yaparak aslında yalnızca kan bağışı yapmış olmuyorlar. Bir hastanın yaşama tutulmasına vesile oldukları için aslında bir bağ, bir can bağı oluşturuyorlar. Bu nedenle biz bağışçılarımızla ‘Birbirimize Candan Bağlıyız’ sloganıyla yola çıktık. 14 Haziran günü, A-B-O kan kümesini bulan Nobel ödüllü bilim insanı Karl Landsteiner’ın doğum günü. Bu nedenle Dünya Sıhhat Örgütü tarafından da istekli kan bağışçıları günü olarak akdedilmiş. Biz de 14 Haziran gününü bu nedenle bağışçılarımıza bir teşekkür için vesile olarak görüyoruz. Küçük hediyelerimizle kendilerini kan bağışı noktalarımıza bekliyoruz.

Yılda 3.5 milyon ünite kan gereksinimi var

Kızanlık, günlük 8 bin 500 kan bağışçısına muhtaçlık duyulduğunu belirterek

Düzenli kan bağışı oranının yüzde 70 yüzde 80’lerde olması gerekiyor. Kan, acil değil daima bir muhtaçlık diyoruz. Bu da şundan kaynaklanıyor. Bilhassa acil bir gereksinim olduğunda kanın hazır halde testleri çalışılmış ve gerekli süreçlerden geçirilmiş olarak, hastaneye sevk edilmek üzere transfer edilmeye hazır halde depolarımızda olması gerekiyor. Bu nedenle hastane tarafından acil olarak addedilen bir kan aslında bizim depolarımızda daima olarak bulunmak zorunda. Bu stoku da lakin nizamlı kan bağışçılarıyla sağlayabiliriz. Ülkemizde ortalama olarak 3,5 milyon yıllık kan kullanımı kelam konusu. Bizim de Kızılay olarak ülke stokumuzun en az 70 bin ünitenin üzerinde olması gerekiyor anlık olarak. Neden 70 bin ünite? Zira ülkemizde yaklaşık bin 200 hastaneye hizmet veriyoruz. Bu hastanelerin haftalık kullanımı da yaklaşık 70 bin ünite. Bu nedenle haftalık olarak kullanılan bu 70 bin ünitenin bizim stoklarımızda her daim hazır olması gerekiyor. Bu da günlük olarak yaklaşık 8 bin 500 kan dostuna muhtaçlığımız olduğunu gösteriyor.

ifadelerini kullandı.

Aşırı sıcak ve soğuk hava, bağışları olumsuz etkiliyor

Kızanlık, fazla sıcak ve fazla soğuk havalarda bağış oranlarının düştüğüne dikkat çekerek,

Şu an mevsim şartlarının üzerinde yaşanan sıcaklıklar maalesef negatif etkiliyor. Kan bağışında düşüşe sebep oluyor. Gördüğünüz üzere salonumuz da boş. Sıcak havada beşerler bağışa çok vakit ayıramıyor ya da konutundan dışarı çıkmıyor. Bu nedenle bu türlü periyotlarda de soğuk hava şartlarında da birebir halde bağışlarımızı olumsuz istikamette etkilemekte maalesef.

diye konuştu.

“Düzenli kan bağışı, yüzde 50’nin altında”

Dr. Kızanlık, sistemli bağışın kaide olduğunu vurgulayarak

Düzenli kan bağışı oranı, ülkemizde yüzde 50’nin altında. Yüzde 70 yüzde 80’lere çekmemiz gerekiyor bunu. Bu da lakin işte nizamlı olarak bağış yapıldığında, 365 gün kesintisiz bağışın sağlandığı durumda kelam konusu

dedi.

“30 dakika ile hayat kurtarabilirsiniz”

Kızanlık, bayanların 4, erkeklerin 3 ayda bir bağışta bulunabileceğini aktararak şunları söyledi:

318 bölge kan merkezi ve ona bağlı olarak çalışan 69 kan bağış merkezinin bünyesinde günlük ortalama 300 noktada ülke genelinde hizmet veriyoruz. 4 bin çalışanımızla. İnsanların ayaklarına giderek bulundukları yerlere yakın yerlerde gruplar düzenleyerek kan bağışını toplamaya çalışıyoruz. Muhakkak periyotlarda Ulusal Eğitim ile üniversitelerle, kurumlarla, çeşitli STK’larla çalışmalar yürütüyoruz. En çok fakat gönül bağışçılarımızın bizim bağış noktalarımıza ulaşması ile kanı topluyoruz. Ona da nereden ulaşabilirler diye sorarsanız ‘kanver.org ‘sitemizden, 168 davet merkezimizden ya da telefonlarına indirecekleri aplikasyon sayesinde kendilerine en yakın bağış noktasını seçerek başında bulunabilir. Kan bağışı; kayıt, doktor kontrolü, bağış ve dinlenme ile azamî 30 dakika geçmemekte. Yani 30 dakikalarını ayırarak aslında bir hayatın kurtulmasına vesile olabilirler. Erkekler 3 ayda bir nizamlı olarak kan bağışında bulunabilir, bayanlar da 4 ayda bir nizamlı olarak başında bulunabilirler.

Haber Kaynağı: Demirören Haber Ajansı (DHA)