Yapay zekaya Türkiye damgası: Projeler tek tek hayata geçecek

AA

Son yıllarda yapay zeka teknolojileri epeyce gelişti ve birçok şirket bu pazara dev yatırımlar yapıyor.

Hayatımızın her alanına giren yapay zeka sistemleri için yeni adımlar atmaya hazırlanan Türkiye, bu pazara damga vuracak.

Ulusal Yapay Zeka Stratejisi’nin 2024-2025 periyodunu kapsayan hareket planı, teknolojik gelişmeler ve ulusal muhtaçlıklar doğrultusunda güncellendi.

Artık Türkiye, yapay zeka teknolojilerinin her alanına yatırım yaparak dünya genelinde elini daha da güçlendirecek.

1’inci Kalkınma Planı ile 2021 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı doğrultusunda, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca hazırlanan evrak, Türkiye’nin 2025 yılına kadar yapay zeka alanında yürüteceği çalışmalar için yol haritası niteliği taşıyor.

Peki Türkiye’nin yapay zeka yol haritasında neler var? Gelin bu sorunun cevabına birlikte bakalım.

Yetenekli bireyler Türkiye’ye çekilecek

Eylemler kapsamında, “TechVisa Programı”yla yapay zeka alanındaki yetenekli bireylerin Türkiye’ye çekilmesine yönelik düzenekler hayata geçirilecek.

Türk diasporasında yapay zeka alanında çalışan akademisyenler ve uzmanlar da Türkiye’nin yapay zeka ekosistemiyle buluşturulacak.

Üretken yapay zeka için uzman komite

Yerli geliştirilecek üretken yapay zeka modellerine (LLM, LAM) ait teknik ve etik standartları belirlemek üzere uzman komite kurulacak.

Türkçe büyük lisan modeli geliştirilecek ve tüm ekosistemin katkısını almak emeliyle Türkçe Büyük Lisan Modeli Topluluğu oluşturulacak.

Bu modellerin geliştirilmesinde Türk Cumhuriyetlerinden data temin edilmesi ve modelin bu ülkelerde kullanımı için iş birliği düzenekleri geliştirilecek.

Kendi büyük lisan modelini geliştiren ülkeler yahut bu husustaki global firmalarla bilgi ve deneyim paylaşımına yönelik iş birlikleri de artırılacak.

Küresel teknoloji firmalarının yapay zeka alanındaki AR-GE faaliyetlerini Türkiye’de yürütmelerine yönelik özel bir sistem kurgulanacak.

Türkiye global oyuncu olacak

Üretken yapay zeka modellerinin geliştirilmesi maksadıyla bu alanda Türkiye’yi global oyuncu haline getirecek işlemci altyapısına yönelik çalışmalar artırılacak ve kapasite genişletilecek.

Yapay zeka uygulamaları kontrol ve yasal ahengi için belgelendirme sistemi doğrultusunda “Güvenilir Yapay Zeka Damgası” oluşturulacak.

Ayrıca, bu kapsamda muteber yapay zekanın kontrolü için gereken araçlar geliştirilmesi sağlanacak.

Siber uzay çalışmaları sürüyor

Türkiye’nin siber uzaydaki varlıklarına karşı yöneltilen bilhassa yapay zeka ile güçlendirilmiş yeni jenerasyon siber tehditlerin tespit edilmesi, önlenmesi ve tesirlerinin azaltılması kapsamındaki işlerin tek elden yürütülmesi hedefiyle gerekli siyaset ve mevzuat geliştirme çalışmaları yürütülecek.

Yapay zeka tarafından oluşturulan içeriğin fikri mülkiyet haklarının açıklığa kavuşturulmasına yönelik rehber hazırlanacak ve yapay zeka eserlerinin patentlenebilmesine ait standartlaştırma çalışmaları yapılacak.

Yapay zeka sistemlerinin geliştirilmesini, kullanılmasını ve yapay zeka içeren sistemlerin piyasaya arzını düzenleyen memleketler arası normlarla uyumlu ulusal düzenleme yapılacak.

Kurumsal Yapay Zeka ve İleri Analitik Proje İdare Rehberi oluşturulacak.

Daha fazla takviye verilecek

Yapay zeka alanındaki ehil iş gücünün artırılması gayesiyle Milletlerarası Lider/Genç Araştırmacılar ve Sanayi Doktora Programı dayanak ölçüleri ve bu programlardan yararlanan araştırmacı sayısı artırılacak.

Devlet burslarıyla yurt dışında lisansüstü tahsil için kontenjanlar çoğaltılacak.

Yapay zeka alanında çalışan araştırmacılar, “Yurt İçi ve Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programları”yla desteklenecek. Yapay zeka alanında yükseköğretim öğrenci ve işçi değişim faaliyetlerine dayanak verilecek.

Türkiye’de yapay zeka alanda faaliyet gösteren ulusal ve milletlerarası firmalara ve eserlere yönelik envanter oluşturulacak.

Yurt içinde yapılan AR-GE çalışmaları sonucunda ortaya çıkan yapay zeka eser ve tahlillerinin KOBİ’ler tarafından kullanılmasını teşvik edecek dayanak programı uygulamaya konulacak.

Portallar, laboratuvarlar ve daha fazlası…

TÜBİTAK BİLGEM Yapay Zeka Enstitüsü idaresinde “Türkiye Yapay Zeka Portalı” kurulacak ve idame ettirilecek.

Enstitünün tematik alan yapılanmasıyla uyumlu “yapay zeka enstitüsü birlikte geliştirme laboratuvarları” kurulacak.

Yapay Zeka Enstitüsü kurumsal kapasitesi tüm ekosistemi destekleyecek formda geliştirilecek ve Enstitü bünyesinde “Temel Yapay Zeka Araştırma Grubu” oluşturulacak.

Mesleki eğitim kursları ve işbaşı eğitim programları ile yapay zeka nedeniyle istihdam imkanları daralacak işsizlere ve mevcut durumda çalışan şahıslara yönelik eğitimler düzenlenecek.

Yapay zekanın mesleklerin dönüşümü ve iş gücüne tesirinin kıymetlendirilmesi emeliyle kurum bünyesinde çalışma kadrosu oluşturulacak.

Girişim sermayesi fonlarıyla işbirlikleri geliştirilecek ve kesimlere has tematik kümelerin ve mükemmeliyet merkezlerinin kurulması teşvik edilecek.

Yapay zeka eğitimleri artırılacak

Yapay zeka alanı haricindeki bilim alanlarında eğitim programlarının müfredatına, data bilimi ve yapay zeka hususlarının dahil edilmesi konusunda uyum yürütülecek.

Orta ve uzun vadeli iş gücü tahlil ve projeksiyonları dikkate alınarak bu alanda ön lisans, lisans ve lisansüstü seviyede programlar açılacak.

Sertifika eğitimi veren özel eğitim kurumları için yapay alanında eğitim programı standartları belirlenecek ve uygulanacak.

Ulusal meslek standartları ve ulusal yeterlilikler hazırlanacak ve bu kapsamda ölçme kıymetlendirme altyapısı kurulacak.

İlgili derslerin müfredatları algoritmik düşünme, yapay zeka teknolojileri ve etik prensipler ekseninde güzelleştirilecek, öğretim programları çerçevesinde dijital içerikler hazırlanacak.

Mevcut iş gücünün dönüşümü için özelleştirilmiş “Yapay Zeka Eğitim Modeli” tasarlanacak.