Aşılar Hakkında Yanlış Bilinenler ve Doğru Bilgiler
Aşılar, günümüzde birçok ciddi hastalığın önlenmesinde kritik bir rol oynayan, bilimsel olarak kanıtlanmış ve güvenli yöntemlerdir. Ancak, sosyal medyanın etkisiyle aşılar hakkında yanlış bilinen pek çok gerçek ve önyargı giderek daha fazla yayılmaktadır. Bu yazımızda, aşılar hakkında halk arasında ve sosyal medya üzerinde dolaşan yanlış bilgileri ele alarak, doğru bilgilere ulaşmanızı sağlayacağız.
Yanlış Bilinen Gerçekler
1. Bebeklere Gereksiz Aşı Uygulanıyor
Yanlış: Bebeklere gereksiz yere çok erken aşı uygulanıyor. Anne sütü onları korur.
Doğrusu: Bebekler bazı hastalıklara karşı bağışık doğarlar, çünkü doğumdan önce annelerinden bebeklere koruyucu maddeler (antikor) geçer. Emzirilen bebekler de anne sütü ile antikor alırlar. Ancak bu antikorlar uzun süre kalıcı değildir ve tüm hastalıklara karşı koruma sağlamaz. Bebek ve çocukların pek çok yaşamı tehdit eden hastalıktan korunmaları için aşılanmaları gerekmektedir.
2. Bir Kerede Birden Fazla Aşı Verilmesi Zararlıdır
Yanlış: Bir çocuğa, bir kerede birden fazla aşı verilmesi zararlı olabilir ve çocuğun bağışıklık sistemine aşırı yüklenilmiş olur.
Doğrusu: Bilimsel kanıtlar, aynı anda birkaç aşı verilmesinin çocuğun üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığını göstermektedir. Çocuklar her gün çok sayıda yabancı maddeye maruz kalırlar. Kombine aşılar, tek ürün içerisinde birden fazla hastalığı önlemek için oluşturulmuş ürünlerdir ve sağlık kurumuna aşılanma başvuru sayısını azaltarak çocuğun rahatsızlığını minimize eder.
3. Aşıyla Önlenebilir Hastalıklar Yaşamın Bir Parçasıdır
Yanlış: Aşıyla önlenebilir çocukluk hastalıkları yaşamın bir parçasıdır.
Doğrusu: Aşıyla önlenebilir hastalıklar; yaşamın bir parçası olmak zorunda değildir. Bu hastalıklar ciddi sonuçlara yol açabilir ve önlenebilirler. Aşılama, karantina uygulamalarından çok daha etkili ve ucuzdur.
4. Aşılar Güvenli Değildir
Yanlış: Aşılar güvenli değildir.
Doğrusu: Aşılar son derece güvenilir biyolojik ürünlerdir. Üretim ve dağıtım aşamalarında çok sıkı bir kontrolden geçerler. Ülkemizde kullanılan aşılar, Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilen GMP kurallarına uygun üretilmiş ve test edilmiştir. Aşıların güvenli ve etkili olduğunun kanıtlanması gereklidir.
5. Aşılar Faydalı Değildir
Yanlış: Aşılar faydalı değildir.
Doğrusu: Dünya çapında halen her yıl bir milyondan fazla insan aşı ile önlenebilir hastalıklar yüzünden ölmektedir. Aşılar, birçok bulaşıcı hastalığı önleyebilir ve yaygın aşılama sayesinde çocuk felci hastalığında %99 azalma sağlanmıştır.
6. Aşılar Otizme Neden Olur
Yanlış: Aşılar otizme neden olur.
Doğrusu: Kızamık-kabakulak-kızamıkçık aşısı ile otizm arasında bir bağlantı olduğuna dair bir kanıt yoktur. Yapılan birçok çalışmada, KKK ile otizm arasında herhangi bir bağlantı olmadığına dair güçlü kanıtlar sağlanmıştır.
7. Aşılı Çocuklar Daha Fazla Hastalık Geçirir
Yanlış: Aşılanan çocuklar aşılanmamış çocuklara kıyasla daha fazla alerjik, otoimmün ve solunum yolu hastalıkları ile karşılaşırlar.
Doğrusu: Aşılar, bağışıklık sistemimizi belli antijenlere tepki vermeyi öğretirler. Aşılama ile yaşamın sonraki dönemlerinde alerjik veya otoimmün hastalıkların gelişimi arasında bir bağlantı olduğuna dair kanıt yoktur.
8. Aşılar Zararlıdır
Yanlış: Aşılar zararlıdır.
Doğrusu: Aşılar son derece güvenilir biyolojik ürünlerdir. Hafif yan etkiler olabilir; ancak bu yan etkiler sadece birkaç gün sürer ve tedavi edilebilir. Aşı ile korunabilir hastalıklara yakalanma riski, aşılama ile oluşabilecek istenmeyen etkilerin görülme olasılığından çok daha fazladır.
9. Aşıların İçerisinde Zararlı Maddeler Var
Yanlış: Aşıların içerisinde çocuğuma zararlı olabilecek maddeler var.
Doğrusu: Aşılar, bağışıklık sistemimizi uyararak gelişmesini sağlayan antijenler içerir. Aşı içeriğinde bulunan bütün maddeler öncelikle vücuda zarar vermeyecek şekilde ilave edilir ve güvenli oldukları gösterildikten sonra ruhsat alırlar.
10. Ülkemizde Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Yok Olmuştur
Yanlış: Ülkemizde aşı ile önlenebilir hastalıklar neredeyse yok edildi, dolayısıyla aşılamayı desteklemeye gerek yok.
Doğrusu: Aşı ile önlenebilir hastalıklar ülkemizde azalmış olsa da, dünya genelinde halen görülmektedir. Yetersiz aşılanmış gruplar bu hastalıklara karşı korunmuyor.
11. Aşılar Ücretli Olarak Uygulanmakta
Yanlış: Aşılar ücretli olarak uygulanmakta.
Doğrusu: Ülkemizde, aşı programında yer alan tüm aşılar ücretsiz olarak uygulanmaktadır. Aşılar, Sağlık Bakanlığı tarafından satın alınıp, gerekli testleri tamamlandıktan sonra uygulanmaktadır.
