Küresel Isınmayla Mücadelede Yeni Bir Yöntem: Elmas Tozu
Küresel ısınma, günümüzün en acil çevresel sorunlarından biri haline gelmiştir. Bilim dünyası, bu sorunu çözmek için yeni ve yenilikçi yöntemler arayışındadır. Yapılan son araştırmalar, atmosferin stratosfer tabakasına elmas tozu püskürtmenin, güneş ışınlarını yansıtarak Dünya’nın ısısını azaltabileceğini ortaya koymuştur. Bu yaklaşım, “stratosferik aerosol enjeksiyonu” olarak adlandırılmakta ve volkanik patlamaların ardından gözlemlenen soğuma etkilerinden esinlenilmektedir.
Sıcaklık Düşüşü Potansiyeli
Bilim insanları, atmosferin stratosferine yılda yaklaşık 5 milyon ton elmas tozu püskürtmenin, Dünya’nın sıcaklığını 1,6 derece düşürebileceğini ve bu sayede küresel ısınma etkilerinin önemli ölçüde azaltılabileceğini tespit etmiştir. Küresel ısınmayla mücadele eden araştırmacılar, okyanuslara demir eklemek veya uzaya aynalar göndermek gibi çeşitli “jeomühendislik” yöntemleri önererek gezegenimizi soğutmayı hedeflemişlerdir. Tarihteki volkanik patlamalar, atmosferde milyonlarca ton kükürt dioksit bırakarak, su buharı ve diğer gazlarla birleşerek sülfat aerosollerini oluşturmuş ve bu da güneş ışığını uzaya geri yansıtarak volkanik kışlara yol açmıştır. Örneğin, 1991 yılında Filipinler’deki Pinatubo Yanardağı’nın patlaması, Dünya’nın birkaç yıl boyunca 0,5 derece soğumasına neden olmuştur.
Kükürt Dioksit Alternatifleri
Bu doğal olgudan hareketle, bilim insanları atmosfere sülfat aerosolleri enjekte etme fikrini düşünmüş, ancak yapay kükürt enjeksiyonlarının istenmeyen etkileri olabileceği tespit edilmiştir. Bu etkiler arasında, asit yağmurlarına yol açma, ozon tabakasını zayıflatma ve atmosferin alt kısımlarındaki hava ve iklim düzenlerini bozma riski bulunmaktadır.
Alternatif Araştırmalar
İsviçre’deki ETH Zürih Üniversitesi’nden iklim bilimci ve doktora sonrası araştırmacı Sandro Vattioni, kükürt dioksit yerine kullanılabilecek alternatif maddeleri araştırmak üzere bir ekip oluşturmuştur. Ekip, kalıcı soğuma etkisi yaratabilen, atmosferde daha uzun süre kalabilen ve ısıyı hapsetmeyen, ayrıca güneş ışınlarını yansıtan küresel parçacıklar bulmaya çalışmıştır. Bu amaçla, aerosollerin kimyası, atmosferdeki hareketleri ve ısıya tepkileri hakkında bir “3 boyutlu iklim modeli” geliştirilmiştir. Kükürt dioksitin yanı sıra, kalsit (kireçtaşı), elmas ve alüminyumdan oluşan 7 farklı bileşik üzerinde denemeler gerçekleştirilmiştir. Her bir deneme, bir süper bilgisayarda gerçek zamanlı olarak bir haftadan fazla sürmüş ve her bileşiğin etkileri 45 yıllık süreler için değerlendirilmiştir.
Elmasın Üstün Özellikleri
Denemelerin sonuçları, elmas parçacıklarının güneş radyasyonunu yansıtma konusunda en iyi performansı gösterdiğini, ayrıca havada daha uzun süre topaklanmadan kaldığını ortaya koymuştur. Elmasın, kükürt gibi asit yağmurlarına yol açabilecek kimyasal reaksiyonlara girmediği düşünülmektedir, bu da onu tercih edilen bir seçenek haline getirmektedir. Vattioni, kalıcı etki sağlamak için her yıl stratosfere 5 milyon ton elmas tozunun fırlatılması gerektiğini, bu miktarın gezegenin sıcaklığını 1,6 derece düşürebileceğini belirtmiştir.
Maliyet Analizleri
Bununla birlikte, bazı bilim insanları, 2100 yılına kadar atmosfere her yıl elmas tozu püskürtmenin yaklaşık 200 trilyon dolar gibi büyük bir maliyete yol açacağını ifade etmektedir. Bu durum, kükürt dioksit seçeneğinin maliyetinin 2 bin 400 katı kadar bir yük getirecektir. Dolayısıyla, sülfür seçeneğinin daha ekonomik ve verimli bir alternatif olabileceği düşünülmektedir.
