Avrupa Parlamentosu (AP), yapay zekay kullanımını düzenlemeyi hedefleyen kuralları içeren yasa tasarısını geçtiğimiz mart ayında onaylamıştı.
AB üyesi ülkeler tarafından 25 Mayıs’ta kabul edilen yasa, 12 Temmuz’da Birliğin Resmi Gazetesi’nde yayınlanmasının akabinde bugün yürürlüğe girdi.
DÜNYANIN BİRİNCİ YAPAY ZEKA YASASI
Dünyanın birinci “Yapay Zeka Yasası” olarak bilinen kurallar, etaplı olarak AB üyesi 27 ülkede bu alandaki düzenlemeleri uyumlu hale getirecek.
Temelde AB ülkelerinde kullanılan yapay zeka sistemlerinin temel insan haklarına ve güvenliğine ziyan vermeyecek halde işlemesi hedefleniyor.
Bu nedenle kurallar, yapay zeka sistemlerini topluma ziyan verme düzeyine nazaran gruplandırıyor. Risk derecesi arttıkça kurallar katılaşıyor.
Örneğin, kelam konusu sistemlerin ulaşım, imtihan puanlaması, cerrahi süreçler, istihdam prosedürleri, banka kredileri için yapılan değerlendirmeler, vize müracaatlarının incelenmesi üzere insan hayatını önemli ölçüde etkileyebilecek, sıhhatini tehdit edebilecek alanları “yüksek riskli” olarak sınıflandırıldı.
Az riskli alanlar ise yapay zeka takviyeli görüntü oyunları yahut spam filtreleri üzere uygulamaları içeriyor.
Risk derecesine nazaran yapay zeka uygulamalarının kullanımı için şartlar belirleniyor, uygulamanın dağıtıcıları ve sağlayıcıları ile kullanıcılarına düşen sorumluluklar da net formda tanımlanıyor.
“Kabul edilemez” risk kümesine giren sistemler ise tümüyle yasaklanıyor. Yüz manzaralarının internetten yahut kapalı kamera sistemlerinden alınması, iş yerinde ve eğitim kurumlarında his tanıma, toplumsal puanlama, cinsel yönelim yahut dini inançlar üzere hassas dataları çıkarmak için biyometrik sınıflandırma yapılması yasak kapsamına giriyor.
İnsan davranışını manipüle eden yahut insanların zafiyetlerinden yararlanan yapay zeka sistemleri de yasaklanıyor.
CEZASI NE KADAR
Kurallara uymayan şirketleri ise global cirosuna oranlı milyonlarca euroluk para cezaları bekliyor.
Yasanın bugün yürürlüğe girmesinin akabinde yasaklar, 6 ay sonra uygulanabilir hale gelecek.