Verildiği Günden Bugüne Nobel Kimya Ödülleri Sahipleri

Verildiği Günden Bugüne Nobel Kimya Ödülleri Sahipleri. Nobel Kimya Ödülü sahipleri kimyanın çeşitli dallarından bilim insanlarına İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından her yıl takdim edilir. Nobel Ödülü, Alfred Nobel’in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; kimya, fizik, edebiyat, barış, ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda seçkin katkılarda bulunanlara verilmeye başlanmıştır.
Nobel Kimya Ödülü ilk kez 1901 yılında verilmiş, bu ödülü Hollanda’dan Jacobus Henricus van ‘t Hoff kazanmıştır. Her ödül sahibi, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir.
Şimdi bunlara göz atalım :

1901 Jacobus Henricus van ‘t Hoff Hollanda “…çözeltilerdeki kimyasal dinamik ve ozmoz basıncı kanunlarını keşfi için…
1902 Hermann Emil Fischer Almanya “…şeker ve pürin sentezi üzerine çalışmaları için…”
1903 Svante Arrhenius İsveç “…çözünmenin elektrolitik teorisi için…”
1904 William Ramsay Birleşik Krallık “…havadaki asal gaz nitelikli elementleri keşfi için…”
1905 Adolf von Baeyer Almanya “…organik boyalar ve hidroaromatik bileşikler üzerine çalışmaları için…”
1906 Henri Moissan Fransa “…flor elementini araştırması ve ayrıştırması ile kendi adıyla alınan elektrik fırını için…”
1907 Eduard Buchner Almanya “…biyokimyasal araştırmaları ve hücreden bağımsız fermentasyonu keşfi için…”
1908 Ernest Rutherford Birleşik Krallık Yeni Zelanda “…elementlerin parçalanması ve radyoaktif maddelerin kimyası üzerine araştırmaları için…”
1909 Wilhelm Ostwald Almanya”…kataliz üzerine çalışması ile kimyasal denge ve kimyasal reaksiyon hızları üzerine araştırmaları için…”
1910 Otto Wallach Almanya “…alisiklik bileşikler alanındaki çalışması için…”
1911 Marie Curie Fransa “…radyum ve polonyumu keşfi için…”
1912 Victor Grignard Fransa “…Grignard reaktifini keşfi için…”
Paul Sabatier Fransa “…organik bileşikleri hidrojenlendirme yöntemi için…”
1913 Alfred Werner İsviçre “…moleküllerdeki atomların bağlanması üzerine çalışması için…”
1914 Theodore William Richards Amerika Birleşik Devletleri “…çok sayıdaki elementin atom ağırlığını belirlemesi için…”
1915 Richard Martin Willstätter Almanya “…bitki pigmentleri üzerine araştırması için…”
1916 (Ödül verilmedi )
1917 (Ödül verilmedi )
1918 Fritz Haber Almanya “…amonyak sentezi için…”
1919 (Ödül verilmedi )
1920 Walther Hermann Nernst Almanya “…termokimya üzerine çalışması için…”
1921 Frederick Soddy Birleşik Krallık “…radyoaktif maddelerin kimyası ile ilgili çalışması ve izotoplar üzerine alıştırmaları için…”
1922 Francis William Aston Birleşik Krallık “…radyoaktif olmayan çok sayıda elementin içindeki izotopları keşfi ve tam sayı kuralı için…”
1923 Fritz Pregl Avusturya “…organik maddelerin mikroanalizi yöntemini buluşu için…”
1924 (Ödül verilmedi )
1925 Richard Adolf Zsigmondy Almanya “…kolloid çözeltilerin heterojen doğasını göstermesi ve kullandığı yöntemler için…”
1926 Theodor Svedberg İsveç “…kolloid sistemler üzerine çalışması için…”
1927 Heinrich Otto Wieland Almanya “…safra asitleri ve ilişkili maddeleri araştırması için…”
1928 Adolf Otto Reinhold Windaus Almanya “…steroller ve onların vitaminlerle olan bağlantısını üzerine araştırması için…”
1929 Arthur Harden Birleşik Krallık
Hans von Euler-Chelpin Almanya “…şeker fermentasyonu ve fermentasyon enzimleri üzerine araştırmaları için…”
1930 Hans Fischer Almanya “…hemin ve klorofil üzerine araştırması için…”
1931 Carl Bosch Almanya “…kimyasal yüksek basınç konusundaki katkıları için…”
Friedrich Bergius Almanya
1932 Irving Langmuir Amerika Birleşik Devletleri “…yüzey kimyası ile alakalı çalışmaları için…”
1933 (Ödül verilmedi )
1934 Harold Clayton Urey Amerika Birleşik Devletleri “…döteryum elementinin keşfi için…”
1935 Frédéric Joliot Fransa “…yeni radyoaktif elementlerin sentezi ve keşfi için…”
Irene Joliot-CurieFransa
1936 Peter Debye Hollanda “…X ışınları ve elektronların gazlarda kırınımı ile moleküler yapı ve dipol momentleri hakkındaki çalışmaları sebebiyle…”
1937 Walter HaworthBirleşik Krallık “…karbonhidratlar ve c vitamini ile alakalı çalışmaları sebebiyle…”
Paul Karrerİsviçre “…Karotenoidler, flavinler, vitaminler ve B2 hakkındaki çalışmaları sebebiyle…”
1938 Richard Kuhn Almanya “…karotenoidler ve vitaminler hakkındaki çalışmaları sebebiyle…”
1939 Adolf ButenandtAlmanya “…cinsiyet hormonları ile alakalı çalışmaları sebebiyle…”
Lavoslav Ružička İsviçre “…polimetilenler ve yüksek terpenler ile alakalı çalışmaları sebebiyle…”

1940 (Ödül verilmedi )
1941 (Ödül verilmedi )
1942 (Ödül verilmedi )
1943 George de Hevesy Macaristan “…izotopları, kimyasal işlemlerin gidişatını gözlemlemek amacıyla radyoaktif iz olarak kullanma konusundaki çalışmaları sebebiyle…”
1944 Otto Hahn Almanya “…ağır çekirdeklerin bölünmesini keşfi için…”
1945 Artturi Ilmari Virtanen Finlandiya “…tarım ve beslenme kimyası alanında yaptığı araştırma ve keşifler, özellikle de yem korunması yöntemi için…”
1946 James B. Sumner Amerika Birleşik Devletleri “…enzimlerin kristallenebilmesini keşfi için…”
John Howard Northrop Amerika Birleşik Devletleri “…enzimleri ve virüs proteinlerini saf halde elde edebildikleri için…”
Wendell Meredith Stanley Amerika Birleşik Devletleri
1947 Robert Robinson Birleşik Krallık “…bitki ürünleri, özellikle alkoloidler üzerine araştırmaları için…”
1948 Arne Tiselius İsveç “…elektroforez ve adsorpsiyon analizi üzerine araştırmaları için…”
1949 William Giauque Amerika Birleşik Devletleri “…kimyasal termodinamik alanındaki katkıları için…”
1950 Otto Diels Batı Almanya “…dien sentezini keşfetmeleri ve geliştirmeleri için…”
Kurt Alder Almanya
1951 Edwin McMillan Amerika Birleşik Devletleri”…uranyum ötesi elementlerin kimyası alanındaki keşifleri için…”
Glenn T. Seaborg Amerika Birleşik Devletleri
1952 Archer John Porter Martin Birleşik Krallık “…ayrıştırma kromatografisini keşifleri için…”
Richard Laurence Millington Synge Birleşik Krallık
1953 Hermann Staudinger Almanya “…makromoleküler kimya alanındaki keşifleri için…”
1954 Linus Pauling Amerika Birleşik Devletleri “…kimyasal bağın doğası üzerine araştırması için…”
1955 Vincent du Vigneaud Amerika Birleşik Devletleri “…kükürt bileşikleri üzerine çalışmaları, özellikle de bir polipeptit hormonun ilk kez sentezlemesi için…”
1956 Cyril Norman Hinshelwood Birleşik Krallık “…kimyasal tepkimelerin mekanizması üzerine araştırmaları için…”
Nikolay Nikolaevich Semenov Sovyetler Birliği
1957 Alexander R. Todd, Baron Todd Birleşik Krallık “…nükleotitler ve nükleotit ko-enzimleri üzerine çalışması için…”
1958 Frederick Sanger Birleşik Krallık “…proteinlerin, özellikle de insülinin yapısı üzerine çalışması için…”
1959 Jaroslav Heyrovský Çekoslovakya “…polarografik analiz yöntemlerini keşfi ve geliştirmesi için…”
1960 Willard Libby Amerika Birleşik Devletleri “…yaş belirlemesinde karbon-14 kullanımı ile ilgili yöntemi için…”
1961 Melvin Calvin Amerika Birleşik Devletleri “…bitkilerin karbondioksit özümsemesi üzerine araştırması için…”
1962 Max Perutz Birleşik Krallık “…küresel proteinlerin yapıları üzerine çalışmaları için…”
John KendrewBirleşik Krallık
1963 Karl Ziegler Almanya “…yüksek polimerleri ilgilendiren keşifleri için…”
Giulio Natta İtalya
1964 Dorothy Crowfoot Hodgkin Birleşik Krallık “…öneml biyokimyasal maddelerin yapısını X ışını teknikleri ile belirlemesi için…”
1965 Robert Burns Woodward Amerika Birleşik Devletleri “…organik sentez ile ilgili başarıları için…”
1966 Robert S. Mulliken Amerika Birleşik Devletleri “…kimyasal bağlar ve molekillerin elektronik yapısını konu alan çalışmaları için…”
1967 Manfred Eigen Almanya “…aşırı hızlı kimyasal tepkimelerle ilgili çalışmaları için…”
Ronald George Wreyford Norrish Birleşik Krallık
George Porter Birleşik Krallık
1968 Lars Onsager Amerika Birleşik Devletleri “…kendi adını taşıyan çift taraflı bağıntıları keşfi için…”
1969 Derek Barton Birleşik Krallık “…konformasyon kavramının gelişmesine katkıları için…”
Odd HasselNorveç
1970 Luis F. Leloir Arjantin “…şeker nükleotitleri ve onların karbonhidrat biyosentezindeki işlevlerini keşfi için…”
1971 Gerhard Herzberg Kanada “…moleküllerin, özellikle de serbest radikallerin elektron yapı ve geometrileri üzerine katkıları için…”
1972 Christian B. Anfinsen Amerika Birleşik Devletleri “…ribonükleazla ilgili çalışması için…”
Stanford Moore Amerika Birleşik Devletleri “…ribonükleaz molekülünün kimyasal yapısıyla katalitik aktivitesi arasındaki bağlantının anlaşılmasına yönelik katkıları için…”
William H. Stein Amerika Birleşik Devletleri
1973 Ernst Otto Fischer Almanya “…organometal bileşikleri üzerine çalışmaları için…”
Geoffrey Wilkinson Birleşik Krallık
1974 Paul Flory Amerika Birleşik Devletleri “…makromoleküllerin fiziksel kimyası üzerine temel teorik ve deneysel çalışmaları için…”
1975 John Cornforth Avustralya Birleşik Krallık “…enzimlerle katalizlenen tepkimelerin stereokimyası üzerine çalışması için…”
Vladimir Prelog İsviçre “…organik molekül ve reaksiyonların stereokimyası alanındaki araştırmaları için…”
1976 William Lipscomb Amerika Birleşik Devletleri “…boranların yapısı üzerine çalışmaları için…”
1977 Ilya Prigogine Belçika “…denge dışı termodinamik konusuna katkıları için…”
1978 Peter D. Mitchell Birleşik Krallık “…kemiozmotik kuramın formüllerini bulduğu için…”
1979 Herbert C. Brown Amerika Birleşik Devletleri “…sırasıyla, bor ve fosfor içeren bileşiklerin organik sentez reaktifleri olarak kullanımlarını geliştirmeleri için…”
Georg Wittig Almanya
1980 Paul Berg Amerika Birleşik Devletleri “…nükleik asitlerin, özellikle de rekombinant DNA’nın biyokimyası üzerine temel çalışmaları için…”
Walter Gilbert Amerika Birleşik Devletleri “…nükleik asitlerdeki baz dizilerinin belirlenmesiyle ilgili katkıları için…”
Frederick Sanger Amerika Birleşik Devletleri
1981 Kenichi Fukui Japonya “…kimyasal tepkimelerin davranışını ilgilendiren kuramları için…”
Roald Hoffmann Amerika Birleşik Devletleri
1982 Aaron Klug Birleşik Krallık “…kristalografik elektron mikroskopisini geliştirmesi ve biyolojik önemi olan nükleik asit-protein komplekslerinin yapılarını aydınlatışı için…”
1983 Henry Taube Amerika Birleşik Devletleri “…elektron aktarım tepkimelerinin işleyişi üzerine çalışması için…”
1984 Robert Bruce Merrifield Amerika Birleşik Devletleri “…katı bir matris üzerinde kimyasal senteze yönelik yöntem geliştirmesi için…”
1985 Herbert A. Hauptman Amerika Birleşik Devletleri “…kristal yapılarının belirlenmesine yönelik doğrudan yöntemler geliştirmedeki başarıları için…”
Jerome Karle Amerika Birleşik Devletleri
1986 Dudley R. Herschbach Amerika Birleşik Devletleri “…temel kimyasal süreçlerin dinamiğini ilgilendiren katkıları için…”
Yuan T. Lee Amerika Birleşik Devletleri
John C. Polanyi Kanada
1987 Donald J. Cram Amerika Birleşik Devletleri “…yapıya özgü etkileşimi yüksek seçicilik gösteren moleküller geliştirme ve kullanmaları için…”
Jean-Marie Lehn Fransa
Charles J. Pedersen Amerika Birleşik Devletleri
1988 Johann Deisenhofer Almanya “…bir fotosentetik tepkime merkezinin üç boyutlu yapısını belirlemeleri için…”
Robert Huber Almanya
Hartmut Michel Almanya
1989 Sidney Altman Kanada, Amerika Birleşik Devletleri “…RNA’nın katalitik özelliklerini keşifleri için…”
Thomas Cech Amerika Birleşik Devletleri
1990 Elias James Corey Amerika Birleşik Devletleri “…organik sentez kuramı ve metodolojisini geliştirdiği için…”
1991 Richard R. Ernst İsviçre “…yüksek çözünürlüklü nükleer manyetik rezonans (NMR) spektroskopsinin geliştirilmesine katkıları için…”
1992 Rudolph A. Marcus Amerika Birleşik Devletleri “…kimyasal sistemlerde elektron aktarım tepkimleri kuramına katkıları için…”
1993 Kary Mullis Amerika Birleşik Devletleri “…DNA tabanlı kimya üzerine yöntemler geliştirilmesine yaptığı katkılar için…”
Michael Smith Kanada
1994 George A. Olah Amerika Birleşik Devletleri “Karbokatyon kimyasına katkıları için”
1995 Paul J. Crutzen Hollanda “Atmosfer kimyası, özellikle ozon incelmesi ve formasyonu ile ilgili çalışmaları için”
Mario J. Molina Meksika
F. Sherwood Rowland Amerika Birleşik Devletleri
1996 Robert F. Curl, Jr. Amerika Birleşik Devletleri”Fullerenleri keşfettikleri için”
Harold W. Kroto Birleşik Krallık
Richard E. Smalley Amerika Birleşik Devletleri
1997 Paul D. Boyer Amerika Birleşik Devletleri “Adenozin trifosfat (ATP) sentezini sağlayan enzimsel mekanizmayı aydınlatıkları için”
John E. Walker Birleşik Krallık
Jens C. Skou Danimarka “Bir iyon taşıyıcı enzim olan Na+, K+ -ATPazın keşfi için”
1998 Walter Kohn Amerika Birleşik Devletleri “Yoğunluk fonksiyonel kuramını geliştirdiği için”
John A. Pople Birleşik Krallık “Kuantum kimyasında sayısal metodlar geliştirdiği için”
1999 Ahmed H. Zewail Mısır , Amerika Birleşik Devletleri “Femtosaniye spektroskopi kullanarak kimyasal tepkimelerin geçiş durumları üzerine çalışmaları için”

2000 Alan J. Heeger Amerika Birleşik Devletleri “İletken polimerlerin geliştirilmesi ve keşfi için”
Alan G. MacDiarmid Amerika Birleşik Devletleri, Yeni Zelanda
Hideki Shirakawa Japonya
2001 William S. Knowles Amerika Birleşik Devletleri “Kiral olarak katalizlenen hidrojenasyon tepkimeleri üzerine çalışmaları için”
Ryoji Noyori Japonya
K. Barry Sharpless Amerika Birleşik Devletleri “Kiral olarak katalizlenen oksidasyon tepkimeleri üzerine çalışması için”
2002 John B. Fenn Amerika Birleşik Devletleri “Biyolojik makromoleküllerin tanımlanması ve yapılarının analizi için metodlar geliştirmeleri için […] biyolojik makro moleküllerin kütle spektrometrik analizi için soft desorpsiyon iyonizasyon metodlarını geliştirdikleri için”
Koichi Tanaka Japonya
Kurt Wüthrich İsviçre”Biyolojik makro moleküllerin tanımlanması ve yapılarının analizi için metodlar geliştirmeleri için […] çözeltideki biyolojik makro moleküllerinin üç-boyutlu yapılarının belirlenmesi için nükleer manyetik rezonans spektroskopisini geliştirdiği için”
2003 Peter Agre Amerika Birleşik Devletleri “Hücre zarındaki kanallar ile ilgili keşifler için […] su kanallarının keşfi için”
Roderick MacKinnon Amerika Birleşik Devletleri”Hücre zarındaki kanallar ile ilgili keşifler için […] iyon kanallarının yapısal ve mekanik çalışması için”
2004 Aaron Ciechanover İsrail “Ubikuitin-aracılı protein yıkımının keşfi için”
Avram Hershko İsrail
Irwin Rose Amerika Birleşik Devletleri
2005 Yves Chauvin Fransa”Organik sentezde metatez metodunun geliştirilmesi için”
Robert H. Grubbs Amerika Birleşik Devletleri
Richard R. Schrock Amerika Birleşik Devletleri

2006 Roger D. KornbergAmerika Birleşik Devletleri “Ökaryotik transkripsiyonun moleküler temelleri üzerine çalışmaları için”
2007 Gerhard Ertl Almanya “Katı yüzeylerdeki kimyasal süreçler üzerine çalışmaları için”
2008 Osamu Shimomura Amerika Birleşik Devletleri “Yeşil floresan proteininin (GFP) geliştirilmesi ve keşfi için”
Martin Chalfie Amerika Birleşik Devletleri
Roger Y. Tsien Amerika Birleşik Devletleri
2009 Venkatraman Ramakrishnan Birleşik Krallık “ribozomların fonksiyon ve yapıları”
Thomas A. Steitz Amerika Birleşik Devletleri
Ada E. Yonath İsrail
2010 Richard F. Heck ABD”organik sentez reaksiyonlarında palladyum-katalize çapraz bağlantıları keşifleri için”
Ei-ichi Negishi Amerika Birleşik Devletleri
Akira Suzuki Japonya
2011 Dan Shechtman İsrail “quasikristalleri keşfi için…”
2012 Robert Lefkowitz Amerika Birleşik Devletleri “G-protein-coupled receptors sisteminin çalışması”
Brian Kobilka Amerika Birleşik Devletleri

nobel

 

Kaynak :  en.wikipedia

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*