Alman Kimya Devi Bayer 150 yaşında

Alman Kimya Devi Bayer 150 yaşında.
Wuppertal kenti yakınlarındaki küçük bir imalathaneyle sanayi dünyasına adım atan Bayer, şimdi 110 bin kişinin çalıştığı ve yıllık satış hasılatı 40 milyar Euro’yu aşan bir dev.
Bayer Anonim Ortaklığı’nın 150. kuruluş yıldönümü davetine katılan seçkin konuklar arasında Başbakan Angela Merkel de vardı. Merkel Alman kimyacılığını bütün dünyaya tanıtan Bayer’i överken şunları söylüyordu:

“Bayer Almanya’nın en önde gelen temsilcilerinden biridir. Bayer yaratıcılığın ve ileri teknoloji yurdu Almanya’nın sembolü sayılır.”

Bayer yönetim kurulu başkanı Marjin Dekkers yıldönümü konuşmasında geleceğe bakarak, önlerindeki en zorlu sınavın ne olduğunu şöyle dile getirdi: “Devamlı yeni şeyler keşfetmek, yeni buluşları denemek, hastaların iyileşmesine yardımcı olmak, gıda krizlerini önlemek ve enerji tasarruf etmek… 110 bin Bayerli her gün bu amaca ulaşma şevkiyle çalışıyor.”

Boya fabrikasıyla başladı

1 Ağustos 1863’te tüccar Friedrich Bayer ortağı kumaş boyacısı Johann Weskkott ile birlikte Wuppertal’ın Barmen ilçesinde küçük bir boya fabrikası açtı. İşleri iyi gidiyordu. En önemli müşterileri arasında, üniformalarını boyatan silahlı kuvvetler de bulunmaktaydı. Sermaye arttırabilmek için işletme 1883 yılında anonim şirkete dönüştürüldü. Boyacılıktaki rekabeti kazanmak için yeni öğrenim dallarından kimyacılıktan mezun olmuş genç elemanlar işe alındı.

İktisat tarihçisi ve Bayer uzmanı Profesör Werner Plumpe hukuk güvenliğinin artmasıyla Bayer’in altın döneminin başladığını belirtiyor: “Patent kanunun çıkması kimyacıların önemini arttırdı. Çünkü Almanya’da patent alabilmek için, geliştirilen tekniğin gerçekten yeni olduğunu kanıtlamak gerekiyordu. Bunun için de bilgi sahibi kimyacılara ihtiyaç vardı. Usta Uzman kimyacılar sayesinde rakip şirketlerle olan patent anlaşmazlıklarını aşmak da kolaylaşıyordu.”

Bayer zamanla sentetik boyanın yanı sıra ilaç da üretmeye başladı. Boya imalatından artan maddelerin nasıl değerlendirilebileceği araştırılıyor ve bu atıklardan elde edilen maddelerle hastalıkları iyileştiren, ya da arazlarını hafifleten müstahzarlar üretilebiliyordu. 6 Mart 1899’da patenti alınan ağrı kesici Aspirin de bu deneyler sayesinde bulunmuştu. Prof. Plumpe, “Aspirin, bir ara madde olan ve boya imalatından artan Salisilik Asit’in klasik usullerle işlenmesi sayesinde bulundu” diyor.

1895 yılında Köln yakınlarındaki küçük kimya işletmesini satın alan Bayer 1912 yılında şirket merkezini bugün de bulunduğu, Ren nehri kıyısındaki Leverkusen’e nakletti.
Bayer Birinci Dünya Savaşı’ndan önce de küresel aktörler arasında yer almakta ve çeşitli Avrupa ülkeleriyle, Brezilya, Arjantin, Çin, Japonya ve ABD’de fabrika işletmekteydi. O yıllarda Bayer’de on bin kişi çalışıyordu.

Bayer, başarı efsanesini bıçak gibi kesen birinci büyük savaştan sonra bağımsızlığını kaybetti. 1925 yılında ortak çıkarlar topluluğu IG Farben bünyesinde diğer büyük Alman kimyacılık şirketleriyle birleşti.

1933 yılında Nasyonal Sosyalistler iktidara geldikten sonra kapitalist şirketlerin kâr hırsı Bayer’i de siyasetin kuklası haline getirdi. Hitler’in silahlanma programında sentetik benzin ve suni kauçuk önemli rol oynuyordu. Milyonlarca kişinin öldürüldüğü Siklon B gazı IG Farben tarafından üretiliyordu. 1944 yılına kadar Bayer’in Leverkusen tesislerinde dört bin esir işçi çalıştırılıyordu. Prof. Plumpe şunları anlatıyor: “Şirket zorla işçi çalıştırıyordu. En dramatik gelişmeler Auschwitz’deki IG Farben tesislerinde oldu. Bu fabrika Nasyonal Sosyalistlerin baskısıyla kurulmuş ve şirket yönetimi de esir kamplarından getirilenlerin burada çalıştırılmasında sakınca görmemişti. ‘Buraya kadar evet, ama daha fazlasını yapamam’, diyecek vicdani sınırlar ortadan kalkmıştı.”

1951: Yeniden başlangıç

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra IG Farben lağvedildi, sorumluları Nürnberg mahkemesinde yargılandı.
1951’de yeniden kurulan Bayer, başarı tarihi kaldığı yerden yazmaya devam etti.
Lipobay adlı tansiyon ilacı ABD’de Bayer’in başına iş açtı. Bu ilacı kullanan çok sayıda yüksek tansiyon hastasının ölmesi Bayer’i öylesine sarstı ki, bir ara şirketin ilaç üretiminden vazgeçmesi bile düşünüldü.

Ama tam tersi oldu ve ilaç üretimi Bayer’in en önemli branşı haline geldi. İlaç satışlarının toplam ciro içindeki payı yüzde elliye kadar çıktı. Tarım ilaçlarıyla tohumluk üretiminde de piyasa payını büyüten Bayer aynı zamanda çeşitli sanayi kollarına üstün vasıflı sentetik maddeler de üretiyor.
ThyssenKrupp, Siemens, Daimler ve BASF gibi Bayer de Almanya’nın ananevi sanayi şirketleri arasındaki yerini 150 yıldır koruyor.
bayer

 

Kaynak :medimagazin